Communicatietrends

1. Aankondigen of spontaan, het kan allebei.

Formeel of informeel, aangekondigd of spontaan, het maakt niet uit. Het gaat erom je medewerkers iets mee te geven waar ze iets aan hebben. Een goed gevoel is het allerbelangrijkste. Daarom hoeft de boodschap niet inhoudelijk te zijn, de vorm is het belangrijkst. Want dát je iets zegt, dát je daar gaat staan geeft al een wij-gevoel.

2. Nieuwjaarstoespraak uit je hoofd leren is geen goed idee.

Improviseren is altijd het beste, en sommige mensen hebben veel houvast nodig. Ze leren daarom de speech helemaal uit hun hoofd. Dat is geen goed idee. Het klinkt al gauw wat te robotachtig. Maar feit blijft: enige voorbereiding is verstandig. Het mooiste is een mix. Weet wat je wil gaan zeggen. Oefen dat misschien twee keer. Maar inspelen op sfeer en interactie met je medewerkers is het belangrijkste. Extra tip: schrijf enige trefwoorden of punten die je zéker niet wil vergeten op kaartjes.

3. Het gaat niet om inhoud maar om gevoel.

Dat brengt ons direct op tip 2, misschien wel de belangrijkste. Je hoeft geen informatie zoals resultaten, feiten of cijfers te geven, je moet een gevoel overbrengen. Van de inhoud van wat iemand zegt tegen een groep mensen gaat toch altijd 80 of 90% verloren. Geef je medewerkers een gevoel mee, en liefst een goed gevoel. Als in: wat doen we het samen goed, wat zijn we blij met elkaar, wat hebben we het afgelopen jaar veel tot stand gebracht, wat is het fijn om tot deze club te behoren, wat hebben we een betrokken baas. Alles kan. Als het maar positief is.

4. Betrek je toehoorders bij jouw verhaal.

Wat je ook zegt, maak het persoonlijk. Spreek je mensen persoonlijk toe. Kijk je mensen aan, één voor één. Noem af en toe een naam, richt je persoonlijk tot een specifiek iemand. Stel een vraag af en toe, dat kan de sfeer verlevendigen.

Geef veel complimenten. Een kersttoespraak is nooit een goede gelegenheid voor kritische noten, die bewaar je voor het 1-op-1-functioneringsgesprek.

Feliciteer iemand nog eens met haar of zijn succes. Memoreer een grote deal waaraan die en die hebben meegewerkt. Of licht nog eens die ene campagne uit die zo’n onverwacht groot effect had.

En denk vooral ook aan de mensen die niet altijd op de voorgrond staan. Richt je juist eens tot iemand die altijd op de achtergrond blijft. Met de dingen die je tegen haar of hem zegt maak je voor iedereen duidelijk wat jij belangrijk vindt, en welke eigenschappen en gedragskenmerken jij graag terug ziet bij je medewerkers.

5. Vertel ook iets persoonlijks over jezelf.

Vertel een anekdote over iets wat je laatst hebt meegemaakt. Of vertel iets (zogenaamd) geheims over jezelf. Of laat merken dat jij ook aangedaan was toen je die en die medewerker moest ontslaan of toen dat en dat marketingproject zo’n groot succes bleek – of juist het tegenovergestelde. Ook een goede aanleiding is om na te gaan wat de belangrijkste gebeurtenis van het afgelopen jaar was op jouw afdeling of in jouw bedrijf of winkel of organisatie. Neem die nog even door, samen met je publiek.

6. Ben je formeel, doe dan formeel, maar niet te.

Als je normaal formeel ingesteld bent kun je niet ineens aankomen met slapstick en platte humor. Andersom is ook belangrijk dat je als je normaal informeel omgaat met je mensen je niet ineens heel formeel en directeur-achtig gaat doen. Houd het desnoods bij een leuk verhaal of een lovend woord van twee minuten. Je mensen zullen je applaus geven en met je meeleven en meelachen.

7. Geef in plaats van te verwachten.

Ervaren sprekers en speechdeskundigen weten: je houding zegt alles over hoe je overkomt. Open je armen, gebruik uitgesproken mimiek, lach, varieer in volume en stemgeluid. Maak gebruik van armgebaren en lichaamstaal. Loop niet rond.

En essentieel: ga er staan met de intentie om echt iets aan je medewerkers te geven. Aandacht. Complimenten. Dankbaarheid. Lof. Plezier. Als je dat doet, straal je zelfvertrouwen uit. Ga dus niet op het podium of voor de groep staan om goedkeuring van je medewerkers te krijgen. Met een geforceerde houding van: alsjeblieft, vind mij leuk. Dan gebeurt namelijk precies het tegenovergestelde. Dan straal je onzekerheid uit. En krijg je ook nog last van zenuwen.

8. Het tijdstip en gelegenheid maakt niet uit, dóe het gewoon.

Wat is de beste gelegenheid voor een eindejaarspeech? Elke. Tijdens een kerstborrel die je organiseert in week 51, een oudjaarstoespraak in week 52 of een receptie of borrel in het nieuwe jaar, het maakt niet uit. Zolang je de gelegenheid maar te baat neemt.

9. Hef het glas. Een vol glas.

Zorg voor een vol glas dat in de buurt staat. En breng aan het eind een toost uit op het jaar dat komen gaat. Dat is altijd feestelijk.